سلطان حسین بایقارا - هم سلطان هم شاعیر
شاعر لیک و سلطانلیق
سلطان حسین بورادا بیر شاعر کیمی گؤز اؤنونه آلیریق. دوغروسو بودور کی او بیر سلطان دیر. بوتون سارای امکانلارینی الده ائده رک، عالم لر ، صنعتکارلار و شاعرلر جرگه سینی یارادان بیر سلطان و اؤزو ده بیر شاعر اولاراق بو امکانلاردان یارارلانان انسان دیر. شاعرلری تشویق ائدیب و اؤزو اوچون ده امکانلار و اردم الده ائتمه گه چالیشیر. او ، بیر گؤرکملی عشق و سئوگی شاعری کیمی ادبیاتیمیز آلانیندا چیخیش ائدیر. حسینی، یارینی سئویر، بیر انسان کیمی بوتون پاک دویغولارینی دیله گتیریر و جالب بوراسی دیر کی، اونون دیوانیندا دوزگون بیر انسانلا، تمیز روحلو، پاک قلبلی، دوغرو و شرفلی انسانلا اوز اوزه گلیریک. اونون شاعرلیگی ائله دیر کی هئچ زمان سلطان اولدوغونو ایتیرمه ییر و بیر عالی، یوکسک دورومو اولان آدام اولدوغونو یاددان چیخارماییر. آنجاق بیر شاعردیر، اوره یی نین دؤیونتولرینی سؤیله مک اوچون قلم اله آلمیشدیر، یوخسا شاعر اولمازدی. او دا، بوتون شاعرلر کیمی اوره ک سئوگی سیندن دانیشیر، سئوگی یولوندا اؤز هنر و اردمی نی گؤسترمه گه چالیشیر. عشقدن دانیشاندا سلطانلیغینی فدا ائتمه دن چکینمیر، عشق قارشیندا عاجز اولدوغونو گؤسترمکله، عشقین عظمتی نی نشان وئرمه گه چالیشیر. بونو دا آرتیریر که حتا اژدها دا بو یولدا عاجزلیگینه اعتراف ائتمیشدیر:
عشق دست زوری گر بودور، منیم عجزیم نه دن
اژدها گر بولسه اؤز عجزینه قیلار اعتراف.
شاعر ده اؤز ناتوان اولدوغونو بیلدیریر. شاعر وصل آختاریر، وصل گنجینی تاپماق اوچون، کدالیغی شاهلیقدان اوستون ساییر:
گنج وصلین کیم دیلر – مسکین حسینی، وه ایرور،
اول گدا کیم شاهلیق قیلار تمنا، ای رفیق!
سلطن حسین، چوخلو شعرلرینده، یاز کویوندا گدالیغی سلطانلیقدان افضل ساسسر و بئله دئییر:
چون حسینی دیر گدایین، حسندن وئرگیل زکات،
ای ملاحت فخری، اول سیمین آلور، سائیل دئییل!
اؤزونو سایل سایمیر، چونکی سایل گوموش- قیزیل آلیرسا، حسینی یارین گؤزه للیگینی زکات آلیر و بو گدالیق، حقیقتده سلطانلیقدان باشدیر.
سلطان حسین، اؤلکه نین و اسلامین اوغروندا قیلینج وورموش بیر سلطان دیر. آنجاق سلطانلیغی بئله چتین اله گتیرمیش سه ده عشق یولوندا وئرمک دیله ییر:
عشق تاراجیندا واردی دین و اسلامیم داغی،
دئمه نیز کیم بولموشم دیوانه ی شیدا و بس!
او، سلطنته فخر ائتمیر، یار کویونون گداسی اولماغی داها چوخ بگه نیر:
ای حسینی! سلطنت دن آنجاق فخریم یوخدورور
کیم دییرلر کویونون خیل گداسیندان منی.
او، سئوگی یولوندا ثابت قدم اولوب، بیر یارا اوره ک باغلایاراق، باشقاسیندا گؤز یومور:
ای که دیرسن کیم حسینی اؤزگه یه وئرمیش کؤنول،
اؤزگه یه وئرمک اوچون ای بدگمان، کؤنلوم هانی؟
بئله لیکله، حرمسرا اهلی اولمادیغینی دا بللندیریر.شاعر، عشق یولوندا اجلدن ده قورخماییر و اؤلوم دالیجا گئدیر:
ای اجل! قورخوتما اؤلدوردوم دیین، اؤلدوره سن،
گر دیری تاپسان فراقینین جفاسیندان منی!
بئله لیکله، سلطان حسین بایقارا، سلطانلیقدان آرتیق بیر شاعر اولماسینا گووه نیر و گؤزه ل شاعرلیک ائدیر.
آذربایجان ادبیاتی، تاریخی و اینجه صنعتی