کاشغرلی محمود و اثری دیوان لغات‌التورک / سلیمان آیدین

تورک تاریخی و ادبیاتی ایچین، اورخون بنگی داشلارینین چؤزولمه‌سیندن سونرا یاشانان ان بویوک گلیشمه شبهه‌سیز کاشغرلی‌ محمود‌ون اثری دیوان‌ لغات‌التورک‌ون بولونماسی‌دیر. بو اثر تورک کولتور و مدنیتینین ان قیمتلی خزینه‌لریندن بیریسی‌دیر. بیزلر ده بو قیمتلی تورک اثرینی قلمه آلیرکن تورک کولتورونون بیر بوتون ایچینده وارلیغینی آچیقلاماق، ۱۱جی تورک دونیاسینی یانسیتماق ایسته‌دیک.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Mahmud_al-Kashgari.jpg/330px-Mahmud_al-Kashgari.jpg

ادامه نوشته

کریدور زنگه زور

کریدور زنگه زور بعد از جنگ ۴۴ روزه‌ی آذربایجان و ارمنستان و امضای قرارداد صلح بین این دو کشور با واسطه‌گری روسیه مطرح گردید. در ماده ‌ی نهم قراداد آتش‌بس سال ۲۰۲۰، دو کریدور یکی بانام «دالان لاچین» برای ارتباط ارمنستان به خانکندی و دیگری «دالان زنگه‌زور» بین جمهوری آذربایجان و نخجوان مطرح شد و مورد موافقت طرفین قرار گرفت.

ادامه نوشته

آذربایجان ادبیاتی نین ۷جی یوزیلده دورومو / م. کریمی

آذربایجان تاریخی و ادبیاتی، کئچن یوزیلده، اولدوغو کیمی خالقیمیزا تانیتدیریلماییب؛ بلکه یازانلاریمیز دا خبرسیز اولموشلار. بونا گؤره ۷۰۰۰ ایللیک تاریخیمیزین یئرینه ۲۵۰۰ ایللیک قوندارما بیر تاریخه راضیلاشدیریب، تاریخین درینلیکلریندن گلن ادبیاتیمیزی دا نفی ائده‌رک ۸جی یوز ایلدن باشلاندیغینی بئینیمیزه سوخموشلار. بئله ایناندیرمیشلار کی تورک دیلی آذربایجانا گلمه بیر دیلدیر و اونون تاریخی سلجوقلاردان اؤنجه‌یه گئدیب چاتماییر!؟ داها گولدوروجو دوروم بودور کی دئمیشلر عمادالدین نسیمی آذربایجانین ایلک کلاسیک شاعیری‌دیر. بو سطیرلرین یازاری سلسله مقاله‌لرله آذربایجان تورک تاریخی‌نین درینلیکلرینی گؤسترمه‌یه چالیشاجاق. ادبیات تاریخی یازانلارین شیوه‌سی‌نین ترسینه اولاراق، آددیم – آددیم دال قاییدیب و نهاینده اسلامدان سونراکی ۱۲۰۰ ایللیک ادبیاتیمیزی تانیتدیراجاقدیر. بو مقاله‌ده ۷جی یوز ایلین ادبیاتیندان باشلایاراق، ادبیاتیمیزین گئنیش و درین اولدوغونو آچیقلایاجاییق. اولسون کی گلن مقاله‌لرده ۶جی و ۵جی یوزایللرده و اوندان قاباقکی عصرلرده ادبیاتیمیزی تانیتدیرماغا یول آچابیلک. او بیری طرفدن، آذربایجان ادبیاتیندا حکمت، عرفان و تصوف حاققیندا آراشدیرمالار بارماق ساییسیندان چوخ دئییلدیر. بیرحالداکی صوفیانه طریقتلرین بیر چوخو آذربایجاندان باش قالدیریب و دونیانین چوخلو اؤلکه‌لرینده ده بوداق آتمیشدیر؛ او جمله‌دن یسویه، بکتاشیه، بابائیه، قارداشلیق، مولویه، قلندریه و... تورک دونیاسینا و اؤزللیکله آذربایجانا عاید ساییلیرلار. بو طریقت‌لر آذربایجاندان باش قالدیریب، آذربایجاندا کؤکه‌لیب و سونرا سینیرلاری کئچه‌رک باشقا ملت‌لر آراسیندا دا اؤزونه یئر آچیبدیر. 7جی عصر آذربایجان ادبیاتی‌نین زیروه‌یه چاتدیغی یوزایل‌دیر.

ادامه نوشته

فرشته اوغلو عبدالمجید کلیاتی

اینجه‌له‌مه‌سینی یاپدیغیمیز کتابین قونوسو، حروفیلیغین آنادولودا یاییلماسیندا ائتکیلی اولان آدلر آراسیندا اولان عبدالمجید فرشته‌اوغلو و اونون اثرلری‌دیر. فاتح اوسلوار، اؤزر شن‌اؤده‌ییجی و آدایل آریق‌اوغلونون بیر آرایا گله‌رک اولوشدوردوغو بو اثر، حروفیلیک آراشدیرما ساحه‌سی ایچین اولدوقجا اؤنملی و دقت چکیجی بیر چالیشمادیر. اثر، ایلک اولاراق مؤلیف عبدالمجید فرشته‌اوغلونون اوزه‌رینه اوداقلانماقدادیر. سونراسیندا ایسه فرشته‌اوغلونون اثرلری اله آلینماقدادیر. بو چئرچیوه‌ده عشق نامه‌، هدایت نامه، آخرت نامه، سعادت نامه، رساله حروف و ترجومه خواب‌نامه‌ آدلی اثرلر اینجه‌لنمکده‌دیر.

ادامه نوشته

نامه دکتر محمدرضا هئیت به رئیس جمهور

در نامه دکتر محمدرضا هئیت آمده است:

شما رئیس جمهوری کشوری شده‌اید که ترکها در آن بعنوان وحشی و بربر معرفی می‌شوند!

مدیر مرکز مطالعاتی تبریز، دکترمحمدرضا هیئت، نامه‌ای سرگشاده به زبان تورکی به رئیس جمهور، دکتر مسعود پزشکیان، نوشته و منتشر کرده است. در این نامه، دکتر محمدرضا هیئت از انتخاب پزشکیان به عنوان رئیس جمهور تبریک گفته و به چالش‌ها و مشکلات موجود در کشور اشاره کرده است. وی با تاکید بر تبعیض‌ها و بی‌عدالتی‌هایی که در طول صد‌سال اخیر علیه تورک‌ها و دیگر ملل غیرتاجیک انجام شده، از رئیس‌جمهور جدید خواسته تا در مسیر رفع این بی‌عدالتی‌ها و تحقق حقوق این اقوام تلاش کند. دکترهیئت همچنین بر لزوم سرمایه‌گذاری در آذربایجان، تشکیل حداقل یک استان به نام تورکان قاشقایی و پایان دادن به محرومیت‌های این منطقه تاکید کرده و از پزشکیان خواسته تا از فرصت تاریخی پیش رو برای ثبت نام خود در تاریخ و قلب ملت استفاده کند.

ادامه نوشته

تئوری اورمو

مقدمه ای بر ۹ بیتیک

نوشته: پروفسور دکتر فریدون آغاسی‌اوغلو

موضوع ۹ بیتیک بدین نتیجه می رسد که ترکان نخستین بار در آذربایجان اسکان داشته اند، به عبارت دیگر، آذربایجان سرزمین اولیه‌ی ترکان بوده و در طول هزاره ها ترکان از آذربایجان، هم بسوی اروپا سرازیر شده اند و هم بسوی آسیای میانه رفته اند. این مهاجرت همواره در جریان بوده و با تغییر مسایل سیاسی، اقلیمی، حوادث و دلایل مختلف رخ داده است که در صدر این دلایل می توان به برخورد اقوام و مسایل اقلیمی نیز اشاره کرد.

ادامه نوشته

پرچم، نماد ملت و کشور

اصولا نماد هر ملت و کشوری پرچم است. پیشینه‌ی استفاده از پرچم، به روزگاران باستان باز می‌گردد. آنگونه که از منابع تاریخی برمی آید، تمدن‌های گوناگون اعم از مصریان، یونانیان، ترکان، ایرانیان، اعراب و ... از آن بهره می‌جسته اند. هرچند به طور دقیق مشخص نیست که اولین بار استفاده از آن توسط چه کسی و در چه زمانی بوده است؛ ولی مشهور است که این وسیله، نخستین بار توسط حضرت ابراهیم (ع) برای آزادسازی حضرت لوط (ع) از زندان طاغوت زمان خود بکار گرفته شده است.

بحث در باب نماد پرچم کنونی ایران بسیار جالب است و در طول تاریخ بیش از همه رنگ و بوی ترکی داشته است.

ادامه نوشته