Daha önce Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde yapılan Türk Dünyası Âşıklar Şöleni’nin dördüncüsüne Ahmet Yesevi Üniversitesi ev sahipliği yaptı. 4.Türk Dünyası Âşıklar Şöleni 3-5 Mayıs 2013 tarihleri arasında Türkistan’da gerçekleştirildi.

 

Şölende Türk Dünyası’nın dört bir köşesinden Korkut Ata geleneğinin temsilcileri bir araya geldi. Şölene Kazakistan, Türkiye, Azerbaycan, Kırgızistan, Türkmenistan, İran,  Gürcistan, Özbekistan, Karakalpakistan, Uygur, Kaşkay,  Yakut (Saha) ve Altay’dan âşıklar ve araştırmacılar katıldı.

 

Şölen 3 Mayısta Ahmet Yesevi Üniversitesi Kültür Merkezi’ndeki programla başladı. Şölenin düzenleyicisi olarak konukları karşılayan Ahmet Yesevi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Bahadır  Gücüyeter ilk üç şölenin  Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde yapıldığını hatırlattı ve “dördüncü şöleni Türk dünyasının kalbi olan Türkistan’da düzenlemekten büyük mutluluk duyuyoruz” diye konuştu. Şölenin  açılış konuşmasını ise Ahmet Yesevi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Lesbek Taşimov yaptı. Konukları selamlayan Taşimov bu tür faaliyetlerin Türk dünyasındaki fertlerin birbirini tanıması için çok önemli olduğunu söyledi

 

Sonrasında söz alan Ahmet Yesevi Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Salih Aynural ise, âşıkları “gönül adamları” olarak tanımladı ve onların halkın duygularına tercüman olduklarını söyledi. Şölenin konukları arasında yer alan YÖK Denetleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. İlyas Doğan da düşüncelerini dile getirirken âşıklık geleneğinin Türk kültürünün en belirgin özelliklerinden biri olduğunu ve bu geleneğin yaşatılmasının çok önemli olduğunu vurguladı. Program’a Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hikmet Koçak’ı temsilen katılan Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Samih Diyarbakır, böyle bir programa katılmaktan dolayı çok mutlu olduğunu söyledi.

 

Protokol konuşmalarının ardından mikrofona gelen 4. Türk Dünyası Âşıklar Şöleni projesinin yürütücüsü Prof. Dr. Ali Kafkasyalı Türk dünyasının ortak değerlerinden biri olan ozanların Türkistan’da bir araya gelmesinin son derece önemli olduğunu belirterek projeye destek veren herkese teşekkür etti.

 

Katılımcı ülke temsilcileri de duygu ve düşüncelerini dile getirdikten sonra sahneyi asıl sahipleri olan âşıklara bıraktılar.  Geleneksel kıyafetleriyle sahne alan Âşıklar şiir ve türküleriyle Türk Dünyası’nı selamladı. Âşıklar iki gün süren şölen boyunca izleyicilere ülkelerinin âşıklık geleneğine ait en önemli örnekleri sundular.

 

İlk selamlama türküsü Âşık Fuat Çerkezoğlu, Âşık Kul Nuri (Nurettin Türkân) ve Âşık Günay Yıldız tarafından seslendirildi.  Türkiye’den gelen âşıkların selamlamasının ardından ünlü Kazak âşığı Bekarıs Şoybekov dombra eşliğinde okuduğu bir şiirle seyircilere “hoş geldiniz”  dedi. Şoybekov’un ardından sahneye Kazak ozanlık geleneğinin en önemli temsilcilerinden biri olan Aselhan Kalıbekova, Denizlili Ozan Nihat Sönmez, Âşıklar Şöleni’ne Gürcistan’dan katılan şölenin aksakalı 85 yaşındaki Âşık Asdan Kösalı. Türkmen âşıklar Kamaladdin Esfahaniyan ve Abdullah Pang,  İran Kazaklarından Abdulgafur Ghazzagh çıktı.

 

Azerbaycanlı âşıkların sonrasında ise Orta Asya'ya sürgün edilen âşıkları temsilen şölene katılan Âşık Gülali Goçalioğlu ve ona balabanla eşlik eden Muhammet Beçet âşıklık sanatının örneklerini sergilediler. Programda daha sonra sırasıyla Altay Cumhuriyeti’nden Sarımay Urçimayev Altay Türklerinin geleneksel müziklerinden örneklerle; Uygur Türklerini temsilen Abdüreşid Muhamedov okuduğu muğamlarla; Karakalpakistanlı âşık Ajiniyaz Abibullayev söylediği türküyle; Saha Cumhuriyeti’nden Galina Fedorova ve Elena Mohnaçevskaya Türk müziğinin en eski motiflerini içeren repertuarlarıyla yer aldı. Hava Müzik Grubu Kaşkay Türklerinin selamını izleyicilere iletirken Ersalan Mirzaî “Türkek Kaşkayiyek” şiiriyle beğeni topladı.

 

Açılış programının son bölümünde ise âşıkların atışması izleyicilere keyifli anlar yaşattı. Âşıklık geleneğinin en fazla ilgi gören türü olan atışmanın örneğini Kırgız Maksat Kuluev ile Kazak Marjan Esjanova sergiledi.

 

Açılışın ardından katılımcılar Otrar’daki Arslan Baba Türbesini ve Farabi Ruhaniyyat Müzesi’ni ziyaret ettiler .

 

Türk Dünyası Âşıklar Şöleni’nin ikinci gününde ise ilk durak Hoca Ahmet Yesevi Türbesi oldu. Sonrasında Ahmet Yesevi Üniversitesi Kültür Merkezi büyük salonda konser programı gerçekleştirildi. Program, Rektör Vekili Prof. Dr. Salih Aynural’ın YÖK Denetleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. İlyas Doğan ve Atatürk Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Samih Diyarbakır’a Çapan giydirdiği renkli görüntülerle başladı. Âşıklar, şölenin ikinci günü için hazırladıkları eserleri izleyicilerinin beğenisine sundu. Konserde ilk olarak Kaşkay Türklerinin “Hava Müzik Grubu” sahne aldı. Damon Şeşbölük’ün Kaşkay Türklerinin müzik geleneği ile ilgili verdiği bilgilerden sonra “Hava” grubu üç parça seslendirdi. Kaşkayların ardından sahneye çıkan Uygur Tiyatrosu Mugamcısı Abdüreşid Muhamedov Uygur âşık sanatından örnekler sunarken Kazak âşıklık geleneğinin genç temsilcisi Arman Şuğayıb  dombrasıyla geleneksel Kazak şiirinden örnekler ortaya koydu.

 

Kırgız Manasçı Samat Köçörbayev’in Manas Destanı’ndan bir bölüm de okuduğu konser programında  dütar sanatçısı Abdullah Pang ve kabak kemane sanatçısı Kamaladdin Esfahaniyan Türkmen halk müziğinden örnekler sundu. Şölene Kars’tan katılan Âşık Günay Yıldız bir şiir ve bir türkü ile dinleyicileri coşturdu. Sarımay Urçimayev geleneksel Altay çalgıları ile sergilediği performans ile izleyicilerden büyük beğeni topladı. Programa Saha (Yakut) Cumhuriyeti’nden katılan Galina Fedorova ve Elena Mohnaçevskaya geleneksel müziklerinden örnekler sundular ve üniversitemizde öğrenim gören Yakut öğrenciler de Osyohay/semah dansı ile sanatçılara eşlik ettiler. Şölene Gümüşhane’den katılan Âşık Kul Nuri (Nurettin Türkân) Türk âşıklık geleneğinden örnekler sundu.

 

Şölene Denizli’den katılan Ozan Nihat Türkistan’da bulunmaktan büyük bir mutluluk duyduğunu ve 4. Türk Dünyası Âşıklar Şöleni’nin yapıldığı yer ve içeriği itibariyle bugüne kadar katıldığı en anlamlı program olduğunu söyledi. Ozan Nihat’ın ardından sahneye çıkan Tebriz Âşık mektebinin temsilcisi Yedullah Şekibî İran’daki âşıklık geleneğinden örnekler sundu.

 

Konser programının finalinde Ahmet Yesevi Üniversitesi öğrencilerinden oluşan Dostluk Dans Grubu’nun  gösterisi yer aldı. Büyük beğeni toplayan dans gösterisi sonrasında katılımcılara çeşitli hediyeler verildi.

 

4. Türk Dünyası Âşıklar Şöleni katılımcılar için Sirderya nehri kenarında düzenlenen piknikle son buldu.