زندگی نریمان نریمانف، جدا از مبارزه و فعالیت وی در راه سعادت و آزادی زحمتکشان آذربایجان نبوده و نیست. او با تمام اندیشه، توان، وجود و قابلیت ادبی – هنری خویش برای رهایی ملت آذربایجان از ستم و ظلم بوده است.
جلد هفتم از سری تاریخ ادبیات 8 جلدی آذربایجان بشمار می آید که از چنبش مکتب تبریز تا دوره ی حکومت ملی در آذربایجان را با بررسی حوادث تاریخی و نخستین اندیشه های انقلابی در ایران پی می گیرد و به زندگی و آثار نویسندگان، عالمان و شاعران دوران مشروطیت می پردازد.
این کتاب در حقیقت جلد ششم از تاریخ ادبیات 8 جلدی است که در 684 صفحه در قطع وزیری و تیراژ یک هزار جلد با قیمت 42 هزار تومان منتشر شده است.
شکوه اسلامی در تاریخ ادبیات آذربایجان
این کتاب سومین جلد از تاریخ ادبیات آذربایجان است که دوران کلاسیک ادبیات آذربایجان را در بر می گیرد و از سلجوقیان تا دوران تیموریان را مورد بررسی قرار می دهد.
كليد فهم هر فرهنگي و ملتي، ادبيات آن ملت است. اسلام در عرصه‌ي ادبيات يكه تاز است و ادبيات تركي از اين سرچشمه سيراب گشته و ريشه دوانيده است. عرفان در فرهنگ اسلامي جاي ويژه‌اي دارد و عارفان غني‌ترين اشعار توحيدي را سروده اند و یا يافته‌هاي سير و سلوكي خود را با شعر و الفاظ بيان كرده اند. عارفان براي نيل به قله‌ي والاي انسانيت و توحيد، با طي سلسله منازلي، يافته‌هاي خود را در قالب شعر ريخته و با زبان ادبي عرضه داشته اند.
ادبیات شفاهی ما دارای غنای شگفت انگیزی است که بسیاری از محققان این عرصه در سطح جهانی را به حیرت واداشته است. ادبیات آشیقی نیز بخشی از ادبیات شفاهی و فرهنگ مردم ماست.
زبان ترکی دارای قدمت بالایی در سرزمینهای ایران امروزی است. حکومتها و مدنیت بزرگی در تاریخ چون گوتتی ها، هورری ها، آراتتی ها، مانناها و مادها دارای ریشه های استوار در سرزمین ایران بوده اند و تمرکز بیشتر این تمدنها آذربایجان بوده است.
آیدینلیقدان قاچان، کؤلگه‌ده ایتن،
قارانلیقدا کولدا یاتانلار دا وار،
مقصدسیز یاشاییب، ایری یول توتان،
عمّانا داش-تورپاق آتانلار دا وار.
قاضی احمد برهان الدین، یکی از برجسته ترین نمایندگان تاریخ ادبیات مشرق زمین است که در برپائی ادبیات کلاسیک آذربایجان نقش بسزائی داشته و در حالی که شاعری بزرگ و دارای خلاقیت شعری شگرفی است، سلطانی توانمند و مقتدر، همچنین فقیهی عالم و مسلط بر علوم اسلامی بوده است و نقش بسیار ارزشمندی در حوزه ی ادبی، فقهی و تاریخی ایفا کرده است.
آذربایجان ادبیاتی، تاریخی و اینجه صنعتی